بررسی شبکیه چشم مار دریایی جنس enhydrina

مار دریایی منقاردار (enhydrina schistosa) از مارهای دریایی حقیقی بوده و در تقسیم بندی تاکسونومیک در زیرخانواده hydrophiinae قرار می گیرد. این مار دریایی مهاجم مانند سایر اعضای زیرخانواده hydrophiinae در آب های گرمسیری و نیمه گرمسیری اقیانوس هند و آرام پراکنش دارد. مطالعات بر نحوه دید و ساختار شبکیه مار دریایی منقاردار اندک بوده و از آن جایی که این جانور در محیطی نسبتاً پرنور (از سطح آب تا عمق حدوداً ?? متری) زندگی نموده، عموماً از گربه ماهیان تغذیه می کند و همواره مورد حمله شکارچیانی فعال مانند عقاب دریایی و کوسه قرار دارد بررسی ساختار چشم (به ویژه لایه شبکیه) آن حائز اهمیت می باشد. در مطالعه ی حاضر مار دریایی مذکور از آب های خلیج چابهار در جنوب شرق ایران صید شده و پس از انتقال به آزمایشگاه بیهوش شده و به ترتیب در محلول های بوئن و فرمالین ?? درصد تثبیت شدند. در مرحله بعد چشم نمونه ها به دقت از حدقه خارج و پس از آب گیری با متانول و شفاف سازی با گزیلن در بلوک پارافینی قرار گرفته و توسط میکروتوم از آن ها مقاطع بافتی با ضخامت ? میکرون تهیه شد. برای بررسی دقیق لایه های سلولی شبکیه از میکروسکوپ الکترونی نگاره (sem) استفاده شد. در جلوی قرنیه لایه ای شفاف به نام عینک (spectacle) وجود دارد که به وسیله sem مورد تصویربرداری قرار گرفت. نتایج نشان داد که شبکیه مار دریایی منقاردار تماماً مخروطی بوده و فاقد سلول های استوانه ای است. شمارش سلول های مخروطی نیز مشخص نمود که تراکم این سلول ها در ربع های شکمی و پشتی شبکیه نسبت به ربع های گیجگاهی و بینی بیشتر است. همچنین تراکم در ربع شکمی بیشتر از ربع پشتی است. با در نظر گرفتن رفتار جانور در محیط زندگی احتمال می رود ناحیه شکمی (با تراکم بیشتر) برای فرار از شکارچیان هوایی (عقاب دریایی) و ناحیه پشتی (با تراکم کمتر) تا حد بسیار اندکی در تغذیه آن از ماهیان بستر نقش داشته باشد.